Ana Sayfa
» DİASPORA
» Azerbaycan diasporasının yerleşim coğrafyası
Azerbaycan diasporasının yerleşim coğrafyası Azerbaycan Cumhuriyeti de dahil dünyanın 70`e kadar ülkesinde yaklaşık 50 milyona yakın Azeri yaşıyor. Bilindiği üzere, tarihi topraklarında yaşayan, herhangi göç olgusu baş vermeden, sadece belli sosyo-politik olaylar sırasında oluşan sınır değişimleri sonucunda yabancı ülke vatandaşlarına dönüşmüş yurttaşlar - İran\'da, Gürcistan ve Rusya Federasyonu Azerbaycan`a komşu bölgelerinde yaşayan etnik Azeriler diaspora olarak düşünülemez. Dünyanın diğer arazilerine - Amerika kıtasına (1300000 kişi), Avrupa kıtasına (1500000 kişi), Afrika kıtasına (1200000 kişi), Asya kıtasına (3250000 kişi), Türkiye\'ye (3000000 kişi), Avustralya kıtasına ve Okyanusya\'ya (10000 kişi) çeşitli zamanlarda göç etmiş soydaşların sayısı 10 milyondan fazladır ve bu rakam uzmanların raporu uyarınca, Azerbaycan diasporasının sayısı olarak kabul edilebilir. Azeriler Amerika kıtasında: Azeriler Amerika kıtasının Kuzey, Orta ve Güney bölümünde daha fazla yerleşmişler. Onların sayısı ABD\'de 1 milyon, Arjantin\'de 12 bin, Brezilya\'da 75 bin, Kanada\'da 170 bin, Meksika\'da ise 27 bine ulaşıyor. Amerika kıtası ülkelerinden Honduras, Guatemala, Peru ve diğerlerinde de Azeriler yerleşmişler. Amerika kıtasında yaşayan Azerilerin çoğunluğu Güney Azerbaycan\'dan göç etmiş insanlardır. 1970 yılından itibaren Türkiye\'den, 1991 yılından itibaren ise Azerbaycan\'dan bir kısım Azerilerin bu kıtaya akımı diaspora içeriğine ve sosyo-ekonomik faaliyetine kendi etkisini göstermiştir. Azeriler Avrupa kıtasında: Azərbyacan diasporasının yayılma coğrafyası ve sayısına göre geniş olduğu ikinci kıta Avrupa\'dır. Son zamanların istatistik rakamlarına göre, Avrupa Azerilerinin sayısı Türkiye\'de ve Rusya\'da milyonlarca, Ukrayna, Beyaz Rusya, Almanya\'da, İngiltere\'de yüz binlerce, Norveç\'te, Danimarka\'da, İsveç\'te, Macaristan\'da, Fransa\'da, İtalya\'da on binlerce, Polonya\'da, İspanya\'da, Avusturya\'da, Arnavutluk\'ta, Finlandiya, Portekiz\'de on binden fazla gösteriliyor. Diğer Batı ülkelerinde ikamet eden Azerilerin sayısı her bir ülkede 2-10 bin kişi arasındadır. Hollanda, Belçika, Danimarka, İsviçre ve Almanya\'da yaşayan Türklerin çoğunluğu Türkiye\'den göçmüş azerilerdir. Büyük Britanya, Çek Cumhuriyeti, Slovakya, Polonya, Avusturya, Estonya, Beyaz Rusya, Rusya, Ukrayna, Moldova ve Fransa\'daki soydaşlarımız ise İran\'dan ve Azerbaycan Cumhuriyeti\'nden gidenlerdir. Azeriler Asya kıtasında: Azerbaycan diasporasının üçüncü büyük bölümü Asya kıtasında yerleşmişler. Onların sayısı Bangladeş, Hindistan, Afganistan, Pakistan, Ürdün ve Orta Asya cumhuriyetlerinde yüz binlerce, Endonezya, Yemen Cumhuriyeti, Çin, Birleşik Arap Emirliklerinde, Umman, Suudi Arabistan ve Suriye\'de on binlerce, Irak\'ta ise yaklaşık bir milyona yakındır. Afrika kıtasında ikamet eden Azerilerin sayısı Mısır ve Cezayir\'de yüz binlerce, Sudan\'da 17 bin kişidir. Genellikle, son zamanlarda yapılan araştırmalar sonucunda Güney Afrika Cumhuriyeti ve Zairde de soydaşlarımızın yaşadıkları tespit edilmiştir. Azeriler Avustralya kıtasında: Dünyanın çeşitli ülkelerinde Azerilerin sayısı aşağıdaki gibidir: (tahmini hesaplamalara göre):
Halihazırda dünyanın yaklaşık 45 ülkesinde Azerbaycan diaspora teşkilatı başarıyla faaliyetini sürdürüyor ve bu teşkilatlar yurtdışında mukim azeriler arasında ulusal, ideyoloji, manevi, politik ve ekonomik faktörlere dayanan birliğin temin olunması için çaba harcıyor.
|
