Ana Sayfa
» TARİHİ GÜNLER
» Ekim
Ekim1. Ekim 1827 - Rusya birlikleri İran\'la savaş (1826-1828) sırasında Erivan kalesini ele geçirirler. 1965 - Azerbaycan\'ın ünlü şairi Aliağa Vahit (1894-1965) vefat etti. 1992 - BM New York\'taki ikametgahında Azerbaycan temsilciliği açıldı. Bu süre için Azerbaycan\'ın BM temsilciliği Türkiye\'nin örgütteki temsilciliğinde bulunuyordu. 2001 - Azerbaycan Cumhuriyeti Terörizmin finansmanı ile mücadele konusunda Uluslararası Sözleşme ye katıldı. 2003 - ABD\'nin Kleveland Kliniği\'nde tedavi edilen Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev Azerbaycan halkına seslendi. 2. Ekim 1991 - İran hükümeti Bakü\'den Nahçıvan\'a giden kamyonların ülke topraklarından geçmesine resmen onay verdi. 1992 - Ermenistan silahlı kuvvetleri Hocavend rayonunu tamamen işgal ettiler. 3. Ekim 1806 - Birinci Rus-İran Savaşı (1804-1813) sırasında Rus birlikleri Bakü\'yü işgal ettiler. 1921 - Ünlü tıp bilgini, profesör Tamerlan Aliyev (1921-1997) doğdu. 1993 - Azerbaycan\'da olağanüstü başkanlık seçimleri yapıldı. 1895 - Ünlü Sovyet istihbaratçısı, Sovyetler Birliği Kahramanı Rihard Zorge (1895-1944) Bakü\'de, Alman kolonistlerinin ailesinde doğdu. 2000 - Ünlü besteci, piyanist, orkestra şefi, Halk Sanatçısı, Azerbaycan estrada müziğinin öncülerinden biri Tevfik Guliyev (7.11.1917-2000) vefat etti. 5. Ekim 1901 - Bakü\'de Müslüman kızlar için ilk eğitim ocağı - Kızlar Okulu açıldı. 1918 - Halk Cumhuriyeti Hükümeti Bolşeviklerin («Bakü Sovyeti») petrol endüstrisinin millileştirilmesiyle ilgili kararını iptal ederek bu alanın yeniden özel sektöre iadesi konusunda karar verdi. 1928 - Edebiyyatşünas, eleştirmen Mesut Alioğlu (1928 - 1973) doğdu. 1935 - Ünlü besteci, halk Sanatçısı, profesör Hayyam Mirzezade doğdu. 1938 - M. Ezizbeyov adına Azerbaycan Devlet Dram Tiyatrosu\'nda Samed Vurgun Vagif dramının ilk oyunu oldu. 1994 - Bakü Azatlık meydanında ülkenin çeşitli yerlerinden gelmiş yüzbinlerce insanın katılımıyla halk mitingi düzenlendi. 2002 - Azerbaycan Milli Televizyon ve Radyo Konseyi kuruldu. 6. Ekim 1923 - Azerbaycan SSC Merkezi Yönetim Komitesi Dağlık Karabağ Özerk Bölgesi\'nin Ermeni nüfusunun başvurusunu dikkate alarak vilayetin merkezi olan Hankendi kasabasının adının değiştirilerek Stepanakert (Bakü komiseri, Taşnak-Bolşevik Stepan Şaumyan\'ın anısına) isimlendirilmesi konusunda karar aldı. 1998 - Bakü\'de Azerbaycan Milli Bankası\'nın yeni binası hizmete verildi. 7. Ekim 1369 - Büyük Azerbaycan şairi, filozof-düşünür Seyyid Ali İmadeddin Nesimi (1369-1417) Şamahıda doğdu. 1992 - Laçın-Şuşa doğrultusunda askeri operasyon geçiren Azerbaycan ordu bölümleri yenilgiye uğramışlar. 1992 - Milli Meclis oturumunda Azerbaycan\'ın Bağımsız Devletler Topluluğu (BDT) üyeliği meselesi ele alındı. 2002 - Moldova\'nın başkenti Kişinev\'de yapılan BDT zirvesi sırasında Azerbaycan ve Ermenistan Cumhurbaşkanları Haydar Aliyev ve Robert Koçaryan\'ın bir sonraki görüşü olup. 8. Ekim 1821 - Rusya Çarı I. Alehander Güney Kafkasya\'da indirimli ticaret tarifinin uygulanması konusunda ferman verdi. 1991 - Azerbaycan Cumhuriyeti Ali Sovyetinin olağanüstü oturumu işe başladı. 1993 - Moskova\'da Rusya, Azerbaycan, Ermenistan ve Gürcistan Cumhurbaşkanları Boris Yeltsin, Haydar Aliyev, Levon Ter-Petrosyan ve Eduard Şevardnadze arasında görüş yapıldı. 9. Ekim 1991 - Ali Meclis olağanüstü toplantısında Azerbaycan Cumhuriyeti\'nin Silahlı Kuvvetleri hakkında yasa kabul edildi. 1992 - Bakü\'nün «Azatlık» meydanında Azerbaycan Milli Ordusunun ilk askeri geçidi yapıldı. 1997 - Strasbourg\'da Avrupa Konseyi Zirvesi (9-10 Ekim) kapsamında Azerbaycan, Gürcistan, Ukrayna ve Moldova başkanlarının görüşmesi yapıldı. 2009 - Çağdaş Azerbaycan edebiyatının ünlü temsilcisi, yazar Elibala Hacızade vefat etti. 10. Ekim 1812 - Birinci Rus-İran Savaşı (1894-1813) sonuçlarına önemli etkileyen Aslandüz savaşı patlak verdi. 1911 - Görkemli edebiyyatşünas akademisyen, çevirmen, Azerbaycan Bilimler Akademisi muhabir üyesi Abbas Zamanov (1911 - 1.4.1993) Nahçıvan\'ın Şerur ilçesinde doğdu. 1935 - Emekdar sanat adamı, şair Hamid Abbasov (Hamid Abbas, 1935 - 19.11.1999) doğdu. 1935 - Şair, dram yazarı Şeker Aslanov (Şeker Aslan) (1935 - 13.07.1995) Lenkeran ilçesinde doğdu. 1939 - Ünlü oryantalist akademisyen, filoloji ilimleri doktoru, profesör Aida İmanguliyeva (1939-1992) doğdu. 1993 - Azerbaycan Devlet Başkanı Haydar Aliyev\'in tenteneli yemin töreni düzenlendi. 1994 - Azerbaycan Cumhuriyeti ile Kuveyt Devleti arasında diplomatik ilişkiler kuruldu. 1997 - Strasbourg\'da Azerbaycan ve Ermenistan Cumhurbaşkanları Haydar Aliyev ve Levon Ter-Petrosyan arasında görüş yapıldı. 11. Ekim 1959 - Sinema kameramanı Rövşen Guliev doğdu. 1977 yılından Azerbaycan sinema stüdyosunda çalışıyor. 1983 - Halk yazarı Süleyman Rahimov (1900-1983) vefat etti. 1998 - Azerbaycan\'da sonraki başkanlık seçimleri yapıldı. 1999 - Azerbaycan-Ermenistan sınırının Sederek bölgesi (Nahçivan Özerk Cumhuriyeti) bölgesinde lider Haydar Aliyev ve Robert Koçaryan arasında görüş yapıldı. 2007 - Azerbaycan Devlet Başkanı İlham Aliyev Vilnüsde uluslararası enerji zirvesinde yer aldı. 12. Ekim 1813 - Rusya ile İran arasında savaşın (1804-1813) sona ermesi ile ilgili Gülistan barış anlaşması imzalandı. 1992 - Moskova\'da Rusya ve Azerbaycan arasında Dostluk, işbirliği ve karşılıklı güvenlik konusunda anlaşma imzalandı. 2005 - Gürcistan\'ın Marneuli ilçesinde Bakü-Tiflis-Ceyhan petrol boru hattının Gürcistan bölümünün açılış töreni yapıldı. 13. Ekim 1827 - Rusya-İran Savaşı (1826-1828) sırasında Güney Azerbaycan topraklarına giren Rus birlikleri Tebriz\'i ele geçirirler. 1880 - Bakü-Sabunçu-Surahanı hattının kullanıma verilmesi ile Azerbaycan\'da demir yolu ulaşımının temeli atıldı. 1921 - Türkiye, Rusya ile Güney Kafkasya\'nın üç Sovyet Cumhuriyeti - Azerbaycan, Ermenistan ve Gürcistan arasında Kars anlaşması imzalandı. 14. Ekim 1933 - Çağdaş Azerbaycan şiiriyatının görkemli temsilcisi, halk şairi Mehmet Aras (1933-2004) Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti\'nde doğdu. 1993 - BM Güvenlik Konseyi Ermenistan-Azerbaycan sorununa ilişkin 874 sayılı kararı kabul etti. 2004 - Azerbaycan\'ın BM Daimi Temsilciliği Azerbaycan\'ın işgal altındaki topraklarında durum adlı konunun BM Genel Kurulu 59. toplantısının gündemine dahil edilmesi konusunda kuruma resmen başvurdu. 15. Ekim 2002 - Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev İstanbul\'da Ekonomik İşbirliği Teşkilatı\'na (ECO) üyesi ülkelerin devlet başkanlarının 7. Zirvesi\'ne katıldı. 2008 - Azerbaycan\'da düzenlenen bir sonraki seçimlerde, Yeni Azerbaycan Partisi Başkanı İlham Aliyev ikinci süreye Cumhurbaşkanı seçildi. 16. Ekim 1855 - Görkemli askeri militan, general-teğmen Samet bey Mehmandarov (1855-1931) Lenkeran\'da doğdu. 1923 - Şair, yazar, filoloji ilimleri doktoru, profesör Gülhüseyn Hüseynoğlu Masallı İlçesinin Mollaoba köyünde doğdu. 1926 - Besteci, eğitimci, Halk Sanatçısı, Profesör Ramiz Mustafayev (1926 - 10.4.2008) doğdu. 1946 - Sinema kameramanı Göçmen Mammadov (1946-2008) Gedebey ilçesinde doğdu.1969 yılından «Azerbaycanfilm» sinema stüdyosunda çalıştı. 1949 - Emekdar bilim adamı, akademisyen, tanınmış edebiyyatşünas alim İsa Ekber oğlu Habipbeyli Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti Şerur rayonunun Danyeri köyünde doğdu. 1992 - Azerbaycan\'ın bir grup aydını Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti Ali Meclis Başkanı Haydar Aliyev\'e hitap ederek ondan ülkenin siyasi hayatında aktif yer almayı ve yeni oluşturulan siyasi örgüte liderliği üzerine almayı talep etti. 2004 - Agstafa ilçesi Büyük Kesik köyünde - Azerbaycan-Gürcistan (Gardabani bölgesi) sınırında Haydar Aliyev adına Bakü-Tiflis-Ceyhan petrol boru hattının Azerbaycan ve Gürcistan bölümlerinin birleştirilmesi töreni düzenlendi. 2007 - Cumhurbaşkanı İlham Aliyev Tahran\'da Hazar\'a kıyısı olan ülkelerin (İran, Azerbaycan, Rusya, Kazakistan ve Türkmenistan) devlet başkanlarının ikinci Zirvesi\'ne (ilk zirve 2002 yılının nisanında Aşkabat\'ta yapılmıştı) katıldı. 17. Ekim 1612 - Safevi ve Osmanlı devletleri arasında bir sonraki savaşın sonuçlarına dair Serap barışı imzalandı. 1905 - Ünlü yazar Muhammed Aset Bey (Kurban Said, 1905-1942) Bakü\'de doğdu. 1915 - Kameraman, yönetmen, Halk sanatçısı Cavanşir Mammadov (1915-1997) Şuşa\'da doğdu. 1924 - Emekdar kültür adamı, şair Hüseyin Razi doğdu. 1998 Şubat 17 de vefat etti. 2003 - Ünlü şair, yazar Nusret Kesemenli (25.9.1946-2003) vefat etti. 18. Ekim 1918 - Görkemli edebiyyatşünas âlim, Azerbaycan\'da mitoloji biliminin kurucusu Mireli Seyidov doğdu. 1948 - Akademik, Azerbaycan Milli Bilimler Akademisi Başkanı Mahmut Kerimov doğdu. 1949 - Ünlü tiyatro ve sinema yönetmeni Vagif İbrahimoğlu doğdu. 1991 - Azerbaycan parlamentosu - Yüksek Sovyeti Azerbaycan Cumhuriyeti\'nin bağımsızlığı hakkında Anayasa Sözleşmesini kabul etti. 1991 - Başkan Ayaz Mütellibov Azerbaycan\'ın şehir ve ilçelerinde belediye başkanı görevinin tesis edilmesi konusunda ferman verdi. 1994 - Azerbaycan Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev Türk Dilli devletlerin başkanlarının İstanbul\'da yapılan 2. Zirve toplantısına katıldı. 2002 - NATO Avrupa Birleşik Silahlı Kuvvetleri Başkanı, ABD\'nin Avrupa\'daki birliklerinin komutanı Joseph Ralstonun Bakü\'ye ziyareti sırasında Azerbaycan askerlerinin Türkiye kontenjanı bünyesinde Afganistan\'daki barış operasyonda katılımı konusunda uzlaşma sağlandı. 19. Ekim 1898 - Azerbaycan Bilimler Akademisi üyesi, tanınmış edebiyyatşünas akademisyen, profesör Feyzulla Kasımzade (1898-1976) doğdu. 1910 - Görkemli kinorejissor Hüseyin Seyidzade (1910 - 2.6.1979) Erivan\'da doğdu. 1937 - Ünlü orkestra şefi, profesör, Halk sanatçısı Rauf Abdullayevin doğum günüdür. 1951 - Azerbaycan\'da 1993-1995 yılları arasında İçişleri Bakan Yardımcısı, Özel Harekât Polis demetinin (HTPD) Komutanı olmuş Rövşen Cavadov Laçin ilçesinde doğdu. 1991 - Ermeni çeteleri Dağlık Karabağ\'ın Azerbaycanlı nüfusuna karşı daha bir terör eylemi yapmışlar. 1999 - Milli Meclis Azerbaycan askerlerinin Kosova\'da uluslararası barış operasyonunda (KFOR) katılımına izin veren karar kabul etti. 2005 - Parlamento seçimleri (6 Kasım 2005) öncesinde radikal muhalefet güçleri ile birlik olarak hakimiyet darbe gerçekleştirmeye hazırlanan, bu işe büyük miktarda mali ayıran üst düzey kişiler ifşa edildi. 20. Ekim 1141 - Dahi Azerbaycan şairi, büyük mütefekkir Nizami Gencevi (1141-1209) Gence şehrinde doğmuş. 1913 - Ünlü şair Ahmet Cemil (1913-1977) Erivan kentinde doğdu. 1922 - Halk Sanatçısı, görkemli şarkıcı Şövket Alekperova (1922-1993) doğdu. 1940 - Görkemli sosyo-politik militan Hasan Hasanov Tiflis şehrinde doğdu. 1981 - Mingeçevirde Azerbaycan ekonomisinin en büyük kuruluşlarından biri, ülke energetikasının önde geleni Azerbaycan ısı elektrik santrali (IES) kullanıma verildi. 21. Ekim 1603 - Tebriz\'de Osmanlı hakimiyeti aleyhine halk isyanı başladı. 1932 - Azerbaycan edebiyatının görkemli temsilcisi, devrim ruhlu şair ve halk adamı Halil Rıza Ulutürk (1932-1994) Salyan ilçesinin Pirebbe köyünde doğdu. 1987 - Haydar Aliyev Sovyet MK-nun Genel Sekreteri Mihail Gorbaçov\'un basıncı ile SSCB yönetiminden istifa etti. 1993 - Azerbaycan Cumhuriyeti ile Brezilya (ülkemizin bağımsızlığını 1991 Aralık 26 tanıdı) arasında diplomatik ilişkiler kuruldu. 22. Ekim 1688 - Türk soylu İran Şahı Nadir Şah Afşar (1688-1747) Horasan\'da doğdu. 1919 - Büyük yazar ve dram yazarı Hüseyin Cavit\'in oğlu, besteci Ertuğrul Cavid doğdu. 1999 - Avrupa Birliği yüksek icra organı olan Avrupa Komisyonu Güney Kafkasya ile ilgili kabul ettiği kararda Azerbaycan\'ı Ermenistan\'la ekonomik işbirliği çağrısında bulundu. 2002 - Azerbaycan\'ın Hazar Deniz Gemiçiliyi Müdürlüğü\'ne ait Merkuri-2 gemi-beresi Bakü\'nün 130 kilometre kazaya uğramıştır. 23. Ekim 1978 - Azerbaycan SSC Yüksek Sovyeti Riyaseti Kurulu fermanı ile Nahçivan Özerk Cumhuriyeti `nin Nahçivan ilçesi Babek ilçesi adlandırılmış. 1991 - SSCB Devlet Konseyi («Ağustos ayaklanması» ndan sonra ittifak parlamentosu tarafından tahsis edilen ve SSCB\'nin «yıkılması» nı hayata geçiren geçici yönetim organı) kararı ile SSCB Devlet Güvenlik Komitesi iptal edildi. 1998 - Ülkedeki sonraki başkanlık seçimlerinden (11 Ekim 1998) sonra anayasa gereklerine uygun olarak istifaya gitmiş Bakanlar Kurulunun yeni içeriği oluşmuş. 2002 - ACDNŞ 1. Başkan Yardımcısı, milletvekili İlham Aliyev Washington\'a yolculuğa sırasında ABD Başkan Yardımcısı Richard Cheney ile, kongre üyeleriyle, siyasi çevrelerle görüşler yaptı. 24. Ekim 1882 - Ünlü düşünür-şair, yazar, dram yazarı Hüseyin Cavid (Hüseyin Molla Abdullah oğlu Rasizade, 1882-1941) Nahçıvan\'da doğmuştur. 1919 - ABD\'nin Güney Kafkasya\'daki askeri temsilcisi Albay Kaskel Ermenistan\'la Azerbaycan\'ın Nahçivan üzerine tartışmasını çözmek için bölgenin tarafsız bölge ilan edilmesi ve ABŞ\'ın yönetimine verilmesi girişimiyle konuşma yaptı. 1929 - edebiyyatşünas akademisyen, profesör Şemistan Mikailov Borçalı ilçesinin (Gürcistan\'ın Bolnisi ilçesi) Fahralı köyünde doğdu. 1992 - ABD Kongresi eski Sovyet Cümhuriyetlerine insani yardımı düzenleyen kanuna - «Özgürlüge Destek Yasası na 907 sayılı değişiklik eklenmiştir. 1993 - Ermenistan\'ın işgal güçleri Karabağ\'ın güneyinde yeni saldırıya geçmişler. 2008 - İkinci süreliğine Azerbaycan Cumhurbaşkanı seçilen İlham Aliyev\'in resmi yemin töreni yapıldı. 25. Ekim 1883 - Ünlü sanatcı, halk artisti Mirzağa Aliyev (1883-1954) doğdu. 1912 - Halk ressamı, ilk Azerbaycanlı kadın tiyatro ressamlarından biri Bedure Melik kızı Afganlı (Ağamalova) (1912 - 7.5.2002) doğdu. 1912 - Bakü\'de (Tağıyev tiyatrosunda) Üzeyir Hacıbeylinin «Arşın mal alan» operettasının ilk oyunu oldu. 1921 - Halk Sanatçısı Necibe Haşim kızı Melikovanın (1921 - 27.7.1992) doğum günüdür. 1991 - Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet Konseyi oluşturulması ve Dışişleri Bakanı postunun tesis edilmesi için yetkili fermanlar verildi. 1997 - Azerbaycan petrolünün Kuzey güzergahı - Bakü-Novorossisk petrol boru hattı ile ihracı başladı. 2001 - ABD Senatosu\'nda gergin tartışmalardan sonra Azerbaycan\'a karşı ayrımcılıkla mücadele akdinin - «Özgürlüge Destek Yasası na 907 sayılı değişikliğin yürürlüğünün durdurulması kararı alındı. 2002 - Gülistan Sarayı\'nda Azerbaycan Cumhuriyeti\'nde Yoksulluğun Azaltılması ve Ekonomik Kalkınma Devlet Programı nın tanıtımı yapıldı. 2005 - Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Milli Meclis\'e seçimlerin hazırlanması ve uygulanması ile ilgili acil önlemler hakkında» talimat imzaladı. 26. Ekim 1880 - Ünlü tar ifaçısı, halk artisti Kurban Pirimov (1880-1965) Şuşa kazasının Abdal-Gülablı köyünde doğdu. 1917 - Bakü\'de Müsavat partisinin I kurultayı (26-31 Ekim) çalışmaya başladı. 1926 - Ünlü petrol işçisi Kurban Abbaskulu oklu Abbasov («Neftçi Kurban», 1926-1992) Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti Babek ilçesinin Güz köyünde doğdu. 1999 - ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Stroub Telbott Karabağ sorunundakı durumu tartışmak için Erivan\'a, oradan Bakü\'ye geldi. 28. Ekim 1911 - XX yüzyıl Azerbaycan edebiyatının görkemli temsilcisi, halk yazarı, dram yazarı, halk adamı Mirza İbrahimov (1911-1993) doğdu. 1993 - Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığı Ermenistan\'ın silahlı kuvvetlerinin Azerbaycan\'a karşı işğalcı saldırılarının (Zengilan, Cebrail, Fuzuli bölgeleri topraklarının işgali) genişletilmesi ile ilgili bir açıklama yaptı. 1995 - Bakü metrosunda korkunç kaza meydana geldi. 29. Ekim 1991 - Azerbaycan Cumhuriyeti Yüksek Sovyeti Azerbaycan\'ın bağımsızlığının tanınması talebiyle BM\'ye başvuru kabul etti. 1993 - Ermenistan silahlı kuvvetlerinin saldırısı Zengilan ilçesinin, ayrıca Cebrail ve Fuzuli bölgelerinin Arazboyu yerleşim noktalarının işgali ile sonuçlandı. 1994 - BM Genel Sekreteri Boutros Ghali Azerbaycan Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev\'in davetlisi olarak Bakü\'ye sefere geldi. 1994 - Azerbaycan Moritanya arasında diplomatik ilişkiler kuruldu. 2004 - BM Genel Kurulu 59. toplantısının toplantısında Azerbaycan\'ın işgal altındaki topraklarında durum başlıklı konu çoğunlukla toplantının gündemine alındı. 2008 - Cumhurbaşkanı İlham Aliyev Artur Rasizadenin Azerbaycan Cumhuriyeti\'nin Başbakanı belirlenmesi hakkında talimat imzaladı. 30. Ekim 1907 - Ünlü gazeteci, çevirmen ve yayıncı Adil Efendiyev (1907-1973) Gürcistan Ahalsih ilçesinde doğdu. 1918 - I. Dünya Savaşı\'ndan yenik duruma düşen Osmanlı Devleti savaşın galibi sayılan itilaf ülkeleri (İngiltere, Fransa, ABD) Mudros barış anlaşması imzalayarak güçlerini Azerbaycan\'dan ve tüm Güney Kafkasya\'dan çıkarılmasıyla ilgili taahhüt alıp. 1928 - Görkemli sanat alimi, AMEA-nın Mimarlık ve Sanat Enstitüsü Başkanı, akademik Rasim Efendiyev doğdu. 31. Ekim 1955 - Besteci Cihangir Zülfükarov Bakü\'de doğdu. Abdullah Şaik adına Devlet Kukla Tiyatrosu\'nda çalışıyor. 1963 - Besteci Nadir Ezimovun doğum günüdür. 1969 - Oyuncu Melek Abbaszade doğdu. 1992 - Ankara\'da türkçekonuşan ülkelerin devlet başkanlarının birinci Zirvesi (29-31 Ekim) sonuçlandı. 2003 - Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı İlham Aliyev\'in resmi yemin töreni yapıldı.
|