Baş səhifə
» ELM
» Xaricdə yaşayan azərbaycanlı alimlər
Xaricdə yaşayan azərbaycanlı alimlərAzərbaycan əsilli alim, süni intelellekt sahəsində qeyri-səlist məntiq nəzəriyyəsinin banisi, Kaliforniya Berkli Universitetinin professoru. Bu ali təhsil müəssisəsinin ömürlük professoru seçilmiş yeganə şəxsdir. Amerikadakı Azərbaycan diaspor təşkilatlarının fəxri sədridir. Lütfizadə bir çox xarici ölkə akademiyalarının üzvüdür və dünyada əsərlərinə ən çox istinad edilən alim sayılır. Təkcə 1990-2000-ci illərdə onun əsərlərinə 36000-dən çox istinad edilmişdir. Melikoff İren xanım 1917-ci ildə Peterburqda doğulmuşdur. Ailəsilə birlikdə Fransaya köçmüşdür. Azərbaycanlıdır, filologiya elmləri doktoru, professordur. Parisdə ingilis dilində litsey bitirmişdir. Sorbonna Universitetində təhsil almaqla eyni zamanda, Şərq Dilləri İnstitutunda oxumuş, ərəb, fars və türk dillərini öyrənmişdir. 1947-ci ildə Fransaya qayıdaraq "Orta əsrlər Türkiyə eposları" mövzusunda doktorluq dissertasiyası müdafiə etmiş və Strasburq Universitetinin professoru olmuşdur. Onun elmi maraq dairəsi çox əhatəlidir. O, 400-ə qədər elmi işin müəllifidir. "Koroğlu", "Umur paşa", "Məlik Danişmənd", "Seyid Batddal", Babək hərəkatı, Qızılbaşlar tarixi, Əbu Hüseyn Xorasaninin yaradıcılığı, Xətai, M. F. Axundov və bir sıra başqa monoqrafiyaların və ədəbiyyatşünaslıq tədqiqatlarının müəllifidir. İ. Melikoffun səyi nəticəsində Strasburq universitetində türk şöbəsi yaradılmışdır. Sonradan İren xanımın direktor olduğu həmin şöbə elmi-tədqiqat institutuna çevrilmişdir. Bu institutda Azərbaycan mədəniyyətini öyrənən mərkəz yaradılmışdır. 1966-cı ildə İ. Melikoff "Türkika" adlı jurnal nəşr edərək burada fransız oxucularını türk xalqlarının tarixi, ədəbiyyatı və mədəniyyəti ilə tanış edir. Bu jurnalda Anarın, Çingiz Hüseynovun, Sara Aşurbəylinin, Tofiq Məlikovun və bir sıra başqa azərbaycanlı müəlliflərin əsərləri çap olunmuşdur. Melikoff İren xanım Fransa və Azərbaycan mədəniyyət əlaqələri mərkəzinin sədri olmuşdur. Məsud Əfəndiyev Riyaziyyatçı, professor. M. Əfəndiyev Azərbaycan Dövlət Universitetinin (indiki BDU) mexanika-riyaziyyat fakültəsində iki il oxuduqdan sonra təhsilini M.Lomonosov adına Moskva Dövlət Universitetində (MDU) davam etdirmişdir. O,Hal-hazırda Almaniyada yaşayır. Münhen, Ştuttqart, Berlin universitetlərində dərs demişdir. H.Helmholts adına Münhen Elmi-Tədqiqat Mərkəzində "Dinamik sistemlər" şöbəsinin müdiridir. M.Əfəndiyev Almaniya hökumətinin təsis etdiyi A. Fon Humboldt adına mükafata layiq görülmüşdür. O, bu nüfuzlu mükafatı alan ilk azərbaycanlıdır. 2005-ci ildə isə Yaponiyanın nüfuzlu "Japan Society for the Promotion of Scionce - JSPS" təşkilatının mükafatına layiq görülmüşdür. Onun Almaniya, Amerika və Yaponiyanın ən mötəbər nəşriyyatlarında çap olunan monoqrafiyaları dünya elminə böyük töhfədir Rüfət Mir-Əsədulla oğlu Mir-Qasımov Görkəmli fizik, fizika-riyaziyyat elmləri doktorudur. Bakı şəhərində anadan olmuşdur. Moskva Dövlət Universitetinin (MDU) Fizika fakültəsinin bitirmişdir. Hal-hazırda Dubna şəhərində (Rusiyada) Birləşmiş Nüvə Tədqiqatları İnstitutunda (BNTİ) çalışır. Atakişiyev Natiq Məmməd oğlu Riyaziyyatçı alim, professordur. Bakı Dövlət Universitetini bitirmişdir. Meksikada Riyaziyyat İnstitutunuda calışır. Tofiq Davud oğlu Məlikov Tənqidçi, ədəbiyyatşünas. Azərbaycan Dövlət Universitetinin (ADU) şərqşünaslıq fakültəsində təhsil almışdır (1960-1965). Azərbaycan Dövlət Televiziya və Radio Verilişləri Komitəsində diktor işləmişdir (1965). SSRİ EA Şərqşünaslıq İnstitutunun aspiranturasmda təhsilini davam etdirmişdir (1965-1969). 1976-1978-ci illərdə Türkiyədə işləmişdir. 1991-1994 illərdə Türkiyədə İstanbul universitetinin ədəbiyyat fakültəsinin professoru işləmişdir. Moskvada Dünya Ədəbiyyatı İnstitutunda (MDƏİ) aparıcı elmi işçi olmuşdur (1994-cü ildən). Hazırda Moskva Dövlət Linqvistika (dillər) Universitetinin (MDLU) professorudur. Eyni zamanda Beynəlxalq Türkoloji və Mədəniyyət Fondunun (BTMF) vitse-prezidentidir (1991). Sabir Məcid oğlu Hüseynzadə Görkəmli riyaziyyatçı alim Moskva Dövlət Universitetinin (MDU) mexanika-riyaziyyat fakültəsini bitirmişdir. Hal-hazırda həmin fakültənin ali həndəsə və topologiya kafedrasının professorudur. Moskva Riyaziyyat Cəmiyyətinin (MRC) katibidir. Fərman Qurban oğlu Salmanov Geoloq alim, ictimai xadim, geologiya-mineralogiya elmləri doktoru, Rusiya Elmlər Akademiysının ( REA) müxbir üzvü, Lenin mükafatı laureatı, Sosialist Əmək Qəhrəmanıdır (SƏQ).F. Salmanov 1954-59-cu illərdə Novosibirsk geologiya idarəsində geoloq, baş geoloq, neft-kəşfiyyat ekspedisiyasının rəisi, 1959-62-ci illərdə Surqut Neft-kəşfiyyat ekspedisiyasının rəisi, 1969-70-ci illərdə Tümen Baş geologiya idarəsinin baş geoloqu, 1978-ci ildən bu baş idarənin rəisi olur. 80-ci ilin sonu 90-cı illərin əvvəlində F. Q. Salmanov SSRİ Geologiya Nazirinin birinci müavini işləyir. Onun rəhbərliyi altında Surqutda, Salımskda, Pravdinskda, Mamontovskda, Somotlorda, Urenqoyda, Qərbi Sibirin başqa yerlərində 20 Neft və Qaz yatağı aşkar edilmişdir. F. Q. Salmanov neft və qaz Geologiyası məsələləri ilə bağlı bir sıra elmi işlərin müəllifidir. Habelə "Neft və Qaz yataqlarının formalaşma şəraiti və paylanma qanunauyğunluğu", "Qərbi Sibir Neft və Qazının Geologiyası", "Böyük Neft və Qaz yataqlarının yer qabağında paylanma qanunauyğunluğu", "Axtarışın sürətləndirilməsi" onun fundamental əsərləridir. Oqtay Murad oğlu Qasımzadə 
|
