Sara Hatun

Sara Hatun - Azerbaycan tarihinde ilk birinci hanımı ve Şark’ta ilk diplomat kadınıdır. Akkoyunlu hükümdarı Uzun Hasan’ın anasıdır. 

Sara Hatun Bayandur elinde doğmuştur. Akkaoyunluların devlet politikasının düzene sokulmasında diplomat ve yönetici olarak büyük hizmetler vermiştir.

Yetenekli diplomat kadın olarak tanınmış Sara Hatun Avrupa ülkelerinde de tanınırdı. O devlet yönetiminin tüm alanlarında hükümdara olan oğluna yakından yardım etmiştir. Akkoyunluların diplomatik ilişkilerinde Sara Hatunun rolü büyüktü. 

Uzun Hasan dış politika konularını ona danışır, en mesul diplomatik görüşmelere onu gönderirdi. O birçok devletin diplomatlarıyla, ayrıca Timurî hükümdarı Ebu Sait, Osmanlı İmparatoru II. Mеhmеt gibi hükümdarlarla diplomatik görüşmeler yapmış, Akkoyunlu devletinin dış politikasını başarıyla yürütmüştür. Bir diplomat olarak Sara Hatunun faaliyetinde onun Sultan II. Mеhmеt’le 1461 yılında Yassıçimen barışının büyük önemi vardır. Bu barış Sara Hatunun yabancı devlet adamlarıyla imzaladığı ilk anlaşmalardan biriydi. Timurî hükümdarı Ebu Sait’le görüşmeler  yapan Akkoyunlu heyetinin başında da Sara Hatun vardır (1468). Avrupa ülkeleri de bu diplomat kadını yakından tanırlardır.  Azerbaycan’a gönderilen Avrupa, özellikle de Venedik elçilerine verilen gizli bilgilerde mutlaka Sara Hatunla görüşmek ve amaçlarına ulaşmak için onun saraydaki nüfuzunu kullanmak yönünde talimatlar verilmiştir. Sara Hatun diplomat ve devlet adamı olmakla birlikte iyi komutan idi. Onun aklı ve feraseti kritik anlarda hızlı karar almasına imkan verirdi. Sara Hatun şerefli bir kadın, diplomat ve askeri yeteneğe sahip bir insan idi.