Mozaik hakkında
Mozaik (renkli kurama) aynı ve ya değişik malzemelerden yapılan tasvirdir. Anıtsal dekoratif sanatın esas türlerinden biridir. Mozaikten genelde dekoratif-tatbiki sanatta, bazı durumlarda ise tezgah sanatında kullanılır. Mozaik şablon şekilde kesilmiş sade ve karmaşık geometrik biçimli küçük materyal kırıntılarından toplanır ve kireç, çimento, mastika veya mum tabakasına oturtulur.
Mozaik 2 yöntemle toplanır
1. Mozaik malzemesi duvar, revak vs. yüzeyine çekilmiş tabakaya (çimento veya mastika tabakası) doğrudan monte edilir.
2. Taş veya renkli cam kırıkları karton, ayrıca parça üzerine çekilmiş resme ön taraftan (veya tersine) yapıştırılır. Arka tarafına monte edici malzeme dökülür. Geçici temel götürüldükten sonra şekillenmiş blok duvara veya tavana monte edilir.
Kadim Şark ülkelerinde mozaik numuneleri yapılmıştır. Antik dönemde taştan ve renkli cam kırıntılarından öyküsel veya dekoratif mozaik sanatı yüksek düzeyde olmuştur.
Azerbaycan’da Mozaiğin Tarihi
Orta Çağda Azerbaycan’da yapılarda mineli çiniden ilginç dekoratif mozaikler yapılmıştır.
Naxçivan’da 18. yüzyılda inşa edilmiş Zaviye camisi adlandırılan binanın giriş kapısı ve pencereleri renkli mozaikle süslenmiştir.
Ünlü Şeki Han Sarayında da mozaik kullanılmıştır. Binanın baş ön cephesi dünyada benzeri olmayan en ufak, geometrik figürlere ayrılmış, ağaç parçalarının aralarına değişik renkli camlar giydirilmiş şebeke pencere ve kapılardan ibarettir.
Muasır Azerbaycan ressamlarından O.Şıheliyev, A.Recebov’un işledikleri mozaik numuneleri Bakü Klima Fabrikası, “Azerbaycan” Neşriyatının girişini süslemektedir. Bakı metropoliteninin Nizami istasyonunda M.Abdullayev’in, Neftçiler istasyonunda A.Ağamalov ve M.Gafarov’un mozaik kompozisyonları Azerbaycan mozaik sanatının en güzel örneklerindendir.