Voleybol

Voleybol - ortadan bir file ile ayrılmış olan dikdörtgen sahada, topun değişik vuruş çeşitleriyle oynanan olimpik oyundur.
Azerbaycan\'da voleybol henüz geçen yüzyılın ortalarından sevimli spor  türüne dönüşmüştür. Azerbaycan’da voleybolun oynanma tarihi 1926 yılına tesadüf etmektedir. Demiryolcular kulübünde, sonra ise «Neftçi» toplumunda ilk voleybol çalışmaları başlatılmıştır. 1927 yılında «Dinamo» ve «Kommunalnik» toplumlarında voleybol bölümleri açılmıştır. Bakü voleybolu 1932 yılından itibaren daha iyi gelişmeye başlamıştır. Şehrin ilk birincilik turnuvası  bu zamana tesadüf etmektedir. İlk birinciliği demiryolcuların erkeklerden ve bayanlardan oluşan takımları kazanmıştır.
M. Lyogonki, M. Pererva, O. Rusanov, V. Simakov, N. Yurasov, L. Vasilyev, A. Fomin, K ve M. Urbanovicler, M. Sluçenkova, V. Savkina, G. Ganeker Bakü voleybol takımında oynamışlardır.
1928 yılında Moskova\'da SSCB Halklarının Birinci Yarışmasından sonra A. Potaşkin’in yönetimi ile voleybolun tek oyun kuralları işlenip hazırlanmış ve onaylanmıştır.
1932 yılında Bakü\'de ilk kez yeni kurallarla şehir birincilik turnuvası düzenlenmiştir. Bakü\'nün bayanlardan ve erkeklerden oluşan derleme takımları bu yarışlarda birincilik elde ederek SSCB yarışmalara katılma hakkı kazanmışlardır. Moskova\'da yapılan bu yarışmalarda bayan takımı 2, erkeklerden oluşan takım ise 4 yeri kazanmıştır.
Üçüncü Tüm-Birlik Voleybol Turnuvası 1935 yılında Azerbaycan başkentinde yapılmıştır. Her iki takım 3 yeri kazanmıştır. 1950’li yılların ortalarında deneyimli antrenörler Ş.Şamhalov, O. Kiblitski ve başkalarının başkanlık yaptıkları takımlarda çok sayıda deneyimli oyuncular yetişmiştir.
Anatoli Makagonov, Roman Eydelman, Nesin Alekperov, Yaşar Abbasov, Oktay Agayev, Hayyam Zülfügarov, Feliks Məmmədov, Telman Seferov, Gennadi Rudnov, Ramiz Hismetov, kadınlardan Nelli Lukanina, Tamara Tihonina, Olimpiada Tişşenko Bakü voleybolunun yetiştirmeleridir. Onların çoğu ülke milli takımına davet edilmiş, Avrupa ve dünya şampiyonalarında başarıyla mücadele etmişlerdir.
1955 yılında Azerbaycan\'ın bayanlardan oluşan voleybol takımı başarılı bir oyun sergileyerek yüksek ligde oynamak hakkı kazanmıştır.
Azerbaycan voleybolcuları için en başarılı yıl 1957 yılı olmuştur. Aynı yıl Güney Kafkasya’nın 8. Yarışmalarında  bayanlardan ve erkeklerden oluşan takımlar başarılı bir oyun sergileyerek birinciliği kazanmışlardır.
1957 yılında ise Büyük Ekim Devrimi\'nin 40. yıldönümüne adanmış kupa yarışlarında erkeklerden oluşan takımımız bütün rakiplerini yenerek birinciliği kazanmıştır.
1960 yılında Azerbaycan voleybolunda İnna Rıskal yükselmeye başlamıştır. O, güzel oyunu ile kendi adını Olimpiyat ve Spor tarihine yazanlardan biridir.1963 yılında düzenlenmiş Avrupa Şampiyonası\'nda ilk kez oynayan  İnna Rıskal kıta şampiyonu adını kazanmakla şampiyonada ilk kez yer alan «Genç oyuncuların en güçlüsü için tahsis edilmiş ödülü layık görülmüştür. İ.Rıskal ve L.Buldakova Sovyet voleybolcuları arasında Olimpiyat oyunlarının 2 altın ve 1 gümüş madalyalarını kazanmış tek temsilcileridir.
Inna Rıskalın teknik direktörü Şamil Şamhalov olmuştur. Şamil Şamhalov 35 yaşında iken Azerbaycan’ın spor mastırlardan oluşan bayan takımına teknik direktör olarak atanmıştır. Onun başkanlığındaki «Ürün» takımı ise 1961 yılında yüksek lige vesika kazanmıştır. SSCB Kupası yüksek Ligi\'nde oynayan bu takım 12 yıl (1961-73) bu ligde defalarca yüksek yerler kazanmıştır.
1965 yılı bayan takım için dönüşüm yılı olmuştur. Sendikaların 8. Tüm-Birlik Yarışmalarıda bu takım Ukrayna takımını yenerek birinciliği kazanmış, erkeklerden oluşan takım ise üçüncülüğü kazanmıştır.
1988 yılında Faik Garayevin çalıştırıcıs olduğu BMKZ («Neftci») voleybolcuları birinci grubun en iyi takımları arasında yarışmaların sona ermesine bir tur kala kazanmış ve gelecek sezondan itibaren güçlüler listesinde oynama hakkı elde etmişlerdir.
1991 yılında yapılan ülke kupası yarışları SSCB coğrafyasında son olmuştur. Hoş bir tesadüftür ki, BMKZ voleybolcuları bu kupanın son sahibi olmuş ve Azerbaycan voleybolu tarihinde ilk kez olarak böyle bir fahri kürsüye yükselmişler.
Azerbaycan Cumhuriyeti 1992 yılında bağımsızlığını kazandıktan sonra uluslararası yarışmalarda kendi ulusal takımı ile oynamaya başlamıştır.
1992 yılında oluşan Azerbaycan Voleybol Federasyonu aynı yıldan itibaren Uluslararası Voleybol Federasyonu\'na (FIVB) ve Avrupa Voleybol Federasyonu\'na (CEV) 2005 yılında ise Doğu Avrupa Voleybol Bölgesel derneğine (EEVBA) katılmıştır.
2000 yılında Faik Garayev bayanlardan oluşan milli  takıma ve Azerreyl» voleybol takımına teknik direktör olarak atanmıştır. 2002 yılında «Azerreyl» Voleybol Kulübü Avrupa «Top Takımları» kupasını kazanmakla bağımsız Azerbaycan\'ın spor tarihinde takım sporları içinde şampiyon olan  ilk takım olmuştur.
2004 yılında «Azerreyl» Voleybol Kulübü Avrupa Şampiyonlar Liginin «Dörtler Finali»ne katılmışlar. Bunun yanı sıra,  bayan takımı kıta ve dünya birinciliklerine katılmışlar.
Milli takım 2005 yılında Avrupa «Grandprix» turnuvasının galibi olmuş ve Hırvatistan düzenlenen  Avrupa  Şampiyonluk yarışmasında dördüncülüğü kazanmışlar.
Uluslar arası yarışmaların yanı sıra Ülke Şampiyonluk Yarışmaların düzenlenmesinde de gereken çalışmalar yapılmıştır. 2001 yılından itibaren bayan ve erkek takımları liglerinde Azerbaycan şampiyonluk yarışmaları düzenlenmiştir. Bu süre zarfında çocuk voleybolunun gelişmesine ilgi gösterilmiş ve liglere katılan takımların çocuk bölümleri oluşturulmuştur.
Ayrıca Avrupa Kupası Yarışmalarına katılmış kulüplerin sayı da gittikçe artmaktadır.