Basketbol

Basketbol 1891 yılında (ABD) Massachusetts eyaletinde Springfield  kolejinin spor öğretmeni James Naismith tarafından yapılmıştır. Kısa sürede bu oyun Amerika’da büyük ün kazanmış ve dünyaya yayılmıştır.
Azerbaycan’da basketbolun gelişim tarihi diğer spor dalları gibi ilk adımlarını 1920’den önce Bakü’ye çalışmaya gelmiş yabancı petrol şirketleri işçi ve çalışanlarının inisiyatifiyle atmasıyla başlamıştır. Bu dönemden itibaren değişik iş yerlerinde, kurum ve kuruluşlarda, yüksek eğitim kurumlarında, spor cemiyetlerinde takımlar oluşturulmuştur. 1926 yılında sadece Bakü şehrinde 300 civarında basketbol takımı vardı.
1920-30’lu yıllarda Azerbaycan’da en güçlü basketbol takımı “Demiryolu” spor kulübünde yetişmiştir. Tesadüfi değil ki bu kulübün takımı uzun yıllar Azerbaycan şampiyonu adına layık görülmüştür.
1926’dan sonra “Dinamo” cemiyetinin basketbol takımı liderliyi ele almış ve uzun müddet korumuştur.
Azerbaycan’da basketbolun gelişmesinde N.Talışhanov, İ.İonov, G.Abramov, Y.Arunov, kadınlardan K.Efendiyeva, S.Pleskunova ve Fomina’nın hizmetleri büyük olmuştur.
1931’de Azerbaycan’da erkek takımı Güney Kafkasya Birincilik Yarışmalarında galip gelmiş ve ilk kez SSCB Birincilik Yarışmalarına bağımsız bir takım olarak katıla hakkı kazanmıştır. O dönemden itibaren Azerbaycan’ın erkeklerden ibaret  takımı Güney Kafkasya’da uzun müddet liderliğini korumuştur.
1935’den başlayarak Azerbaycan takımı SSCB Birincilik Yarışmalarında başarı sergilemişler. 1936 yılında SSCB Birincilik Yarışmalarına birinci grupta katılan takım, ilk yarışmalarda Gürcistan takımını 41:20, Belorus takımını 30:16, Harkov takımını 23:3, Sverdlovsk takımını 28:14 ve Kiev takımını 25:17 yenerek üçüncülük ödülüne layık görülmüştür.
Erkek basketbol takımı ilk yarışlarda Gürcistan (27:24), Minsk (35:20), Harkov (26:14), Novosibirsk (29:25) takımlarına  galip gelerek finalde Odessa takımına 24:30 yenilerek dördüncü yeri kazanmışlar.
İlerleyen yıllarda Azerbaycan basketbolu başarıyla gelişmiş, takımlar her yıl yeni yetenekli, nispeten genç oyuncularla temsil olunmuştur.
20. yüzyılında sonlarında Azerbaycan basketbolunda atalet dönemidir. Daha sonra Olimpiyat oyunlarının etkisiyle Azerbaycan’da basketbol yeni gelişim aşamasına girmişti.r
1994 yılında Azerbaycan Basketbol Federasyonu (ABF) Uluslararası Basketbol Federasyonunun (FİBA) asil üyeliğine alınmış ve  yarışlara bağımsız olarak Azerbaycan bayrağı altında katılmıştır.
1995 yılında Türkiye, Gürcistan, Türkmenistan ve Azerbaycan’ın erkeklerden ibaret takımlarının katılımıyla Bakü’de Uluslararası  Yarışma yapılmış ve Azerbaycan takımı bu yarışmaların galibi olmuştur.
2000 yılı şubat ayında Azerbaycan’ın yıldız basketbol takımları İran İslam Cumhuriyetinde düzenlenmiş uluslararası yarışmalara katılmışlar. Bayan milli takımımız üçüncülük kazanmıştır.
2000 yılında erkek ve bayanlar arasında yapılmış şampiyonluk yarışmalarında iki kez “Bakılı” idman kulübünün basketbolcuları Azerbaycan şampiyonu olmuşlar.
2004 yılında Andorada kişilerden ibaret yığma komanda Avrupa Kalkınma Kupası yarışlarına iştirak etmiş ve dördüncülüğü kazanmıştır.
2006 yılında erkeklerde ibaret Azerbaycan milli takımı Arnavutluk’ta düzenlenmiş FIBA’nın Avrupa Kalkınma Kupası yarışmalarına katılmış ve birinciliği kazanmıştır.
2007 yılında U-18 yıldız takımı Avrupa şampiyonluk yarışmalarına katılmıştır.
2008 yılında İskoçya’da Avrupa Şampiyonluk yarışmasında “C” bölümünde birinciliği kazanmıştır.
2010 yılında Azerbaycan’ın erkek basketbol takımı Bişkek’te düzenlenmiş “Nevruz-2010” Uluslararası  turnede birincilik kazanmıştır.