Ana Sayfa
» COĞRAFİYA
» İktisadi coğrafya
» Tarım
TarımTarımsal sanayi kompleksi (TSK)
Ziraatte buğdaycılık ana alandır. Ülkenin buğday ihtiyacının %20 si ödeniliyor, geri kalanı ise kenardan ithal ediliyor. Buğdaycılık demye ve sulama buğdaycılık`a ayrılıyor. Demye (yağmurla sulanan ) buğdaycılık – dağlık ve dağ eteğindeki bölgelerdedir. Sulama buğdaycılık ise aran (düzlük ) bölgelerde gelişmiştir. Buğdaycılıkta Şeki, İsmayilli, Şamahı, Celilabad, Sabirabad, Akcabedi, Balaken, Beylegan özellikle öneçıkmaktadır.
Yem bitkileri- buğdaydan sonra ikinci alandır. Yem bitkilerine arpa, mısır, ay çekirdeği, şeker pancarı, çeltik ve diğerleri aittir. Arpa genellikle Şekide, Celilabadda, Akçabedi ve diğerleri, mısır Şeki, Zakatala, ay çekirdeği Şeki, Zakatala, İsmayillide, Şamahıda, şeker pancarı Nahçıvanda, çeltik ise Lenkeranda ekiliyor.
Teknik bitkiler- tarımsal sanayi kompleksinde gelirin büyük bir bölümü burdan alınıyor. Teknik bitkicilik`e şunlar dahildir:
Tütüncülük- II teknik bitkidir. Özellikle Şeki, Öğuz, Gabele, Zakatala, Balaken,Masallı, Yardımlı, Lerik, Gubadlı, Zengilan, Yukarı Karabağda, Kelbecerde ekilmektedir. (dağlık bölgelerde) Nahçıvanda, Şahbus ve Şerurda ekilmektedir.
Çaycılık- Kafkasta Gürcistandan sonra 2. yerde durmaktadır. (Kolhida düzlük) Özellikle Lenkeran, Astara, Masallı ve Kısmen de Zakatalada ekilmektedir.
Safran- çok değerli bitkidir. Abşeron-Bilgehde ekiliyor.
Sebzecilik ve bostancılık- bütün bölgelerde vardır. Sebzecilik Guba-Haçmas ve Lenkerandadır. Haçmasta geç olgunlaşan sebze, Lenkeranda ise faraş sebzecilik yaygındır. Bostancılık- Sabirabad, Saatlı, Kürdemir, Zerdab, İmişli ve Abşeronda (Zire, Türkan, Höfsan) ekiliyor. Kürdemir kavunu, Sabirabad ve Zire karpuzu, Höfsan soğanı ile meşhurdur.
Patatescilik- batı bölgelerinde Gedebey, Tavus, Şemkir, Daşkesen, Gökgölde ve Gusarda ekiliyor. Ekseren demye ekini, kısmen de sulama ekininde ekiliyor.
Üzümcülük – en çok gelişmiş gelirli alanlardan biridir. Işçi gücü talep eder. Üzüm hem sulama (%60) hemde demye (%40) şartlarında ekilir. 250 üzerinde türü vardır. Teknik,sofra ve kişmiş üzümüne ayrılır. Üzüm üretiminde 1. yeri Gence-Gazah (Şemkir, Tavus, Samuh), 2. yeri Kür-Aras (Beylegan ve Küçük Kafkasın güney doğu etekleri, Füzuli, Cebrayıl, Zengilan), 3. yeri ise Şamahı ve Nahçıvan tutmaktadır.
Hayvancılık- ürünü yerli tüketim için yeterli değildir, yerli talebi ödemiyor.
Sığırcılık (etlik ve etlik-sütlük)- köy ziraati esasında yapılmaktadır. Özellikle inekler yetiştiriliyor. Tüm bölgelerde vardır. Şeki-Zakatalada hemde bufalo yetiştiriliyor. Lerik ve Yardımlıda zebu ve zebuyabenzer sığırcılık vardır.
Koyunculuk- yün ve deri hafif sanayisi için hammadedir. Gelirli alandır çünki sayıları sıkca artmaktadır. Emek masrafı azdır. Yem ihtiyacı azdır. Yünlük etlik ve etlik yönümlüdür. Ana cinsleri dağ merinosu, etlik “Balbas” (Nahçıvan), “Karabağ”, “Gala” (Abşeron) türleridir.
Kozacılık - dut olan bölgelerde – aran ve daö eteklerinde (Balaken, Zakatala, Gah) gelişmiştir.
Arıcılık – dağlık ve dağ eteği bölgelerde (sübalp çimliklerde) gelişmiştir.
Azerbaycanda ziraai komplekslerin gelişimi için yeni devlet planları hazırlanmaktadır
|