Organ müziği

Organ (Latince “organum” - “enstrüman, alet” demektir) - en büyük klavyeli müzik aleti sayılıyor. Organ nefesli çalgıdır. O yüzyıllar boyunca varlığını sürdüre gelmiş ve zamanla daha da geliştirilmiştir. Borularının sayı ve ölçüsü değişiktir. Her borunun kendine özgü sesi vardır. 

Organ müziği genelde kiliselerde ifa edilir.

Organ ifacılığı Azerbaycan’da ortalama 1960’lı yıllarda gelişmeye başlamıştır. 1961 yılında Azerbaycan Konservatuarında organ sınıfının açılması organ ifacılığında yeni aşama başlatmıştır. Sınıf açılmasında ünlü organcılar İ.Braudo ve L.Royzman’dan ders almış ilk Azerbaycan organcısı, Profesör Z.G.Ceferova’nın önemli etkisi olmuştur.

1964 yılında konservatuarın büyük salonunda konser organının kurulmasıyla organ müziği müzik kültürünün ayrılmaz parçası olarak ülkenin müzik hayatına ebediyen katılmıştır. Birçok okul ve ülkeleri temsil eden çok sayıda organcılar organ müziğine ve ifacılığına olan ilgiyi daha da artırmışlar.

Sınıfta özel eğitim alan Azerbaycanlı organcılar, sonralar 1995 yılında kurulan organ ve klavyenin kürsüsünün çekirdeğini oluşturdular. 

Milli kadroların hazırlanması, konser hayatının genişlenmesi Azerbaycan bestecilerini milli sanatın yeni tarzını – Azerbaycan organ müziğinin gelişmesine teşvik etti.

1996 yılında M.Aliyeva’nın öncüllüğünde «Azerbaycan Medeniyetinin Dostları» Vakfının yardımıyla organcıların İkinci Ülke Müsabakası düzenlendi. Bu etkinlik ülkenin kültür hayatında çok önemli olay oldu. İ.Aliyeva, N.Rimazi, T.Kerimova, F.Abdullayeva ve başkaları müsabakanın ödülünü kazandılar. 1998 yılında «Fransa ve Azerbaycan Organ Müziği» festivali düzenlendi. 2000 yılında Almanya’nın Azerbaycan’daki büyükelçiliğiyle birlikte büyük I.S.Bach’ın anısına bir festival düzenlendi.

Organ müziğinin gelişmesine devlet desteğinin artırılması bu tarzın istikbalinin habercidir. Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in 15 Mart 2010 tarihli emriyle Azerbaycan Devlet Filarmonisinin oda ve organ müziği salonunun binası yeniden tamir edilmiş ve bu bina Bakü’nün en güzel mimarlık abidelerinden birine çevrilmiştir. Şunu da belirtmek gerekir ki, bu tarihi mimarlık abidesi 1896-1899’lu yıllarda Evangelist-Lüteran  kilisesi olarak inşa edilmiştir. Bina 1934 yılına kadar kilise olarak faaliyet göstermiştir. Burada organ müziği ilk kez 1900 yılında seslendirilmiştir. Sonralar ise burada değişik kültürel törenler düzenlenmiştir. 1 Şubat 1989’dan itibaren bina Kültür Bakanlığının, bağımsızlık yıllarında ise doğrudan Azerbaycan Devlet Filarmonisinin yönetimine geçmiştir.