Tarihi \"İpek Yolu\" ve TRACECA

Azerbaycan birçok dünya devletleriyle, Avrupa Birliği ve diğer uluslararası kuruluşlarla ortak çalışmalar yürüterek, Tarihi İpek Yolu\'nun yeniden canlandırılması için - TRACECA Programının hazırlanması ve uygulanmasında yakından ilgilenmiştir. Azerbaycan Cumhuriyeti 1993 yılının mayıs ayında Brüksel şehrinde düzenlenen konferansta, Avrupa Komisyonunun TRACECA Programının oluşturulmasında girişimcisi olan eski SSCB\'nin 8 ülkesinden biri olmuştur (Gürcistan, Ermenistan, Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan, Türkmenistan ve Özbekistan’la birlikte.) Konferansta, ulaşım ve ticaretin bölgesel sistemlerinde oluşan sorunlar ve eksiklikler belirlenmiş ve tartışılmıştır. Konferansın sonuçlarına göre, TRACECA bölgelerarası Programı`nın faaliyetleri Brüksel Deklarasyonu ile kabul edilmiştir.

Azerbaycan Cumhuriyetinin TRACECA Programına katılımı ülkemiz için stratejik önem arz etmektedir. Azerbaycan\'ın; Avrupa ile ekonomik ilişkilerinin güçlendirilmesi ve genişletilmesi, dünya ekonomisine entegrasyonu ve uluslararası ulaşım kavşağına dönüşmesi için büyük olanaklar sağlamaktadır. Şöyle ki, geçen dönem zarfında TRACECA Programı çerçevesinde Ulaşımın yönetimi eğitimi, Ulaşımın yasal ve düzenleyici çerçevesi, TRACECA ulaşım koridorunda tek tarif politikasının uygulanması, Sınır geçiş prosedürlerin basitleştirilmesi, Kafkas demiryollarının onarımı ve onlarca diğer teknik yardım ve yatırım projeleri gerçekleştirilmiştir.

7-8 Eylül 1998 tarihlerinde Bakü\'de Azerbaycan ev sahipliğinde Bulgaristan, Gürcistan, Kırgızistan, Moldova, Romanya, Türkiye, Özbekistan, Ukrayna olmakla 9 ülkenin devlet başkanı, 13 uluslararası örgüt ve 32 devlet temsilcinin katıldığı Tarihi İpek Yolu\'nun restorasyonuyla ilgili uluslararası konferans düzenlenmiş, Avrupa Birliği\'nin TRACECA Programı temelinde Avrupa - Kafkasya - Asya koridorunun gelişmesi üzere uluslararası ulaşım hakkında “Çok Taraflı Ana Sözleşme imzalanmış ve Bakü Deklarasyonu kabul edilmiştir.

Anlaşma; Azerbaycan başta olmakla Gürcistan, Ermenistan, Bulgaristan, Romanya, Moldova, Ukrayna, Özbekistan, Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan ve Türkiye\'nin devlet ve hükümet başkanları tarafından imzalanmıştır. Çok Taraflı Sözleşmenin hükümlerine uygun olarak, TRACECA Hükümetler arası Komisyonu Daimi Sekreterliğinin Bakü’de olması kararlaştırılmıştır. 21 Şubat 2001 tarihinde TRACECA Hükümetler arası Komisyonu Daimi Sekreterliğinin resmi açılışı yapılmıştır.

Geçen dönemde Azerbaycan`da, TRACECA Programı çerçevesinde “Çok Taraflı Ana Sözleşmenin” şartlarının uygulanması amacıyla ulaşım altyapısının geliştirilmesi yönünde önemli çalışmalar yapılmıştır. Öyle ki, TRACECA ulaşım koridoru üzerindeki yük kapasitesinin arttırılması için son yıllarda ulaşım sektörünün teknik donanımının iyileştirilmesi alanında bir takım çalışmalar yapılmıştır. Bu çalışmalardan bazılarını şöyle sıralayabiliriz; otoyolların, demiryolu hatlarının ve köprülerin onarımı ve inşası, demiryolu ulaşımı araçlarının gemilerin, feribotların, liman yapılarının onarımıyla ilgili birçok çalışma yapılmıştır. Bakü\'de yılda 10 milyon ton petrol ürünlerinin boşaltılıp yüklenmesini sağlayan petrol boşaltma limanı hizmete sunulmuştur. 

Bakü Uluslararası Deniz Ticaret Limanı\'nın feribot terminalinde restorasyon çalışmaları bitmiştir.

TRACECA Programı ve Büyük İpek Yolu`nun restorasyonu bugün ve 21. yüzyıl için en büyük programlardan biridir. Bu programın kapsamlı gelişiminin sağlanması ne kadar hızlı olursa, Güney Kafkasya ve Orta Asya ülkelerinin Avrupa ile entegrasyonu o kadar hızlı olacaktır.