Karayolları ulaşımı

Azerbaycan’da karayolu ulaşım araçlarının tarihi 20. yüzyılın başlarına dayanmaktadır. 1911 yılında Azerbaycan’da toplam 36 adet otomobil vardı. Asfaltlı yolların uzunluğu toplam 210 km idi.

1920-1930’lu yıllarda genelde petrol endüstrisinde teknoloji ve özel amaçlar için hazırlanmış araçlar ortaya çıkmıştır.

1926 yılında ülkede 896 adet otomobil vardı. Bunlardan 275’i binek otomobili, 518’i yük kamyonu ve 103’ü özel amaçlı araçlardı. Yük kamyonlarının 400’den daha fazlası “Azneft”in tasarrufundaydı.

Araç sayısının artması şose yollarının uzunluğunun artmasına neden olmuştur. Aynı dönemde şose yollarının uzunluğu 6500 km idi. Ayrıca 2300 km Sovyetler Birliği ve Azerbaycan çapında yollar inşa edilmiştir. Hızla gelişmekte olan ülkede endüstri, tarım, savunma ve diğer alanlarda ulaşım aracı ihtiyacını sağlamak amacıyla otomobil üretiminin oluşturulması önemli olaylardan biriydi. Bu amaçla, 1935-1936 yıllarında ülkemizde “Soyuztrans” adlı genel kullanım amaçlı bir taşımacılık kurumu tesis edildi.  Kurumun bünyesinde yolcu ve yük taşımalarından sorumlu taşıt ekipleri çalışıyordu.

1939 yılında Ulaştırma Halk Komiserliği (araçların sayısı 600-800 adet olmuştu),

1946 yılının mart ayında Ulaşım Bakanlığı  kuruldu.

Ulaşım Bakanlığı tedricen gelişerek 1987-1990 yılarında kendi zirvesine ulaşmış ve onun bünyesinde 140 ANM, 9 sanayi, 11 inşaat tesisi kurulmuştur. 1992 yılı Şubat ayında “Azeravtoneliyyat” Devlet Şirketi kurulmuştur. Araç potansiyeli 16000 yük, 7600 binek (taksi) otomobillerinden ve 5800 otobüsten ibaret idi. 

Azerbaycan Cumhuriyeti’nin Cumhurbaşkanının 10 Haziran 2003 tarihli kararnamesiyle “Azeravtonegliyyat” Devlet Şirketi ve “Azeravtoyol” Devlet Şirketi kaldırılmış ve Azerbaycan Cumhuriyeti Ulaştırma Bakanlığının 24 Haziran 2003 tarihli 04 numaralı emriyle Bakanlığın bünyesinde sırasıyla“Avtonegliyyatservis” ve“Yolnegliyyatservis” departmanları kurulmuştu.

Hazırda “Avtonegliyyatservis” Departmanı bünyesine birçok kurum ve işletmeler (Teknik Muayene Merkezi; Bakü Uluslararası ve Şehirlerarası Otogarı vs.) yer almaktadır. Bunlar içerisinde Bakü Uluslararası ve Şehirlerarası Otogarı daha çok önem taşımaktadır.

Bakü Uluslararası ve Şehirlerarası Otogarı devlet önemine haiz tesis olarak, Azerbaycan’ın şehir ve ilçe ahalisine taşımacılık hizmeti vermekte olup yolcu taşıma alanında otobüs ağının düzenlenmesi vs. gibi işleri yapar. Bakü şehir güzergâhlarında gün içinde yaklaşık 4000 değişik otobüslerle müşterilere hizmet veriyor. Bakü Uluslararası ve Şehirlerarası Otogar’ından ülkenin  illerine değişik güzergâhlarla gün içinde 500-550 otobüs hizmete vermektedir. Bu da yaklaşık 350 bin yolcu taşınması anlamına gelmektedir. Otogarın  personel sayısı 245’dir. 

Halen “Yolnegliyyatservis” departmanının ana faaliyetine bölgede hizmet veren karayollarının onarım çalışmalarını yapmak, karayollarının yollarının korunma çizgisinde yeşil alanların yapılması ve hizmet etmek, demiryolunu ve demiryolu yapılarının onarımı, yeniden yapılması, projelendirilmesi ve yapılması faaliyetlerini yürütmek, inşaat malzemeleri ve  konstrüksiyonları üretmek, hem de bu malzemelerin alım satımıyla ilgilenmek, demir yolları, garlar, depo, köprü ve duraklar, değişik tür  kara yolları tesislerinin, terminallerin, sosyal tesislerin inşası, bakımı ve onarımı işlerini yerine yetirmek, yol-ulaşım kompleksine göre tahminler hazırlar ve karayollarının onarım kalitesini denetlemek vs. den ibarettir.

2006-2015 yılları arasında 3578 km ülke çaplı, 5928 km yerel çaplı karayollarını yeniden yapılması ve onarımı planlanmıştır. 2006-2007 yıllarında Bakü şehrinde trafik yoğunluğunun çözümü ve halka sunulan ulaşım hizmetlerinin kalitesinin yükseltilmesi amacıyla şehrin birçok yol kavşaklarında köprülerin ve 13 yaya geçidinin yapılması planlanmış ve başarıyla gerçekleştirilmiştir.